TS. Nguyễn Văn Hội, ThS. Nguyễn Mạnh Linh

Viện Nghiên cứu chiến lược, chính sách Công Thương

Bước vào giai đoạn đầu thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, kinh tế thế giới trải qua hàng loạt các cuộc khủng hoảng chồng chéo như đại dịch Covid-19, xung đột địa chính tri, lạm phát tăng cao, tổng cầu thế giới giảm mạnh,… Mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, công nghiệp Việt Nam vẫn tiếp tục đà tăng trưởng, đóng góp chung vào tăng trưởng GDP và là điểm sáng trên thế giới. Tuy nhiên tốc độ phát triển đã giảm mạnh so với giai đoạn trước đây. Giai đoạn tới 2030, dự báo bối cảnh quốc tế tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, tác động ngày càng nhanh và mạnh mẽ đến công nghiệp Việt Nam. Bài viết phân tích, đánh giá thực trạng công nghiệp Việt Nam trong giai đoạn từ 2021 tới nay, làm rõ các thành công, hạn chế và nguyên nhân, từ đó gợi mở một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong giai đoạn tới 2030.

1. Thực trạng công nghiệp Việt Nam

Giai đoạn 2021 – 2023, mặc dù chịu nhiều khó khăn, thách thức, công nghiệp Việt Nam vẫn tăng trưởng, đóng góp chung vào tăng trưởng GDP. Năm 2023, giá trị tăng thêm (VA) ngành công nghiệp đạt 3.153,6 nghìn tỷ đồng, chiếm 30,85% GDP (theo giá hiện hành - ghh). Tuy nhiên tốc độ đã chậm lại. Nếu như trước đây, tốc độ tăng hàng năm của ngành công nghiệp luôn cao hơn tốc độ tăng GDP, thì liên tục trong 2 năm 2022 và 2023, tốc độ tăng đã thấp hơn. Trong đó tốc độ tăng năm 2023 (3,02%) là thấp nhất trong 10 năm trở lại đây. Tăng trưởng bình quân hàng năm về VA công nghiệp giai đoạn 2021 - 2023 đạt 4,9%/năm (giá so sánh - gss), cũng thấp hơn tăng trưởng bình quân GDP trong cùng giai đoạn (là 5,2%/năm), và thấp hơn rất nhiều so với tăng trưởng công nghiệp giai đoạn 2016 – 2020 (là 7,3%/năm). Tuy nhiên, sang năm 2024, phát triển công nghiệp đã khởi sắc trở lại. 6 tháng đầu năm 2024 (6T2024), tốc độ tăng VA công nghiệp đạt 7,54% và dự báo sẽ tiếp tục đà tăng trưởng trong cả năm 2024.[1]

Trong nội ngành công nghiệp, giai đoạn 2021 - 2023, tăng trưởng bình quân hàng năm về VA của 04 phân ngành công nghiệp: khai khoáng; chế biến, chế tạo (CBCT); công nghiệp sản xuất và phân phối điện, điều hòa, nước nóng (sau đây gọi tắt là công nghiệp sản xuất điện); công nghiệp cung cấp nước, xử lý nước thải, rác thải (sau đây gọi tắt là công nghiệp cung cấp. 

 Bài viết chi tiết tại đây

[1] Ttheo dự báo của các tổ chức trong nước và quốc tế, năm 2024, GDP Việt Nam tăng khoảng 5,5% - 6,0%, cao hơn từ 0,5%-  1,0% so với tốc độ tăng GDP năm 2023).